ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΕΝΕΚΕΝ επιθεώρηση πολιτισμού, τεύχος 24ο.
Στο νέο τεύχος του ΕΝΕΚΕΝ που κυκλοφορεί με εξώφυλλο έργο του ζωγράφου Κυριάκου Λαζαρίδη ο Μιχάλης Τρεμόπουλος ανατρέχει στις ρίζες του αναπτυξιακού μοντέλου που εφαρμόστηκε στην μεταπολεμική Ελλάδα και εντοπίζει τις θεμελιώδεις ιδιομορφίες αλλά και τις στρεβλώσεις που καθόρισαν και δημιούργησαν σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες για την εκδήλωση της σημερινής κρίσης.
Για το κρίσιμο ζήτημα του νεοναζιστικού πολιτικού μορφώματος που δηλητηριάζει την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της χώρας δημοσιεύεται η ανάλυση του Enzo Traverso, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η φάμπρικα του μίσους. Ρατσισμός και ξενοφοβία στην Ευρώπη». Επίσης σε κείμενό του ο Γιώργος Μητραλιάς επισημαίνει τις ιδεολογικές και πολιτικές ελλείψεις που εμποδίζουν στην πλήρη κατανόηση και ουσιαστική αντιμετώπιση του ναζιστικού κινδύνου, ενώ ο πολιτικός αναλυτής Κώστας Μαραγκός προτείνει συγκεκριμένες πολιτικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες για να ακυρωθεί στην πράξη η ανάπτυξη του νεοναζισμού. Στην ίδια θεματική και στο εκδοτικό σημείωμα του τεύχους, γίνεται σύντομη αναφορά στην κατάσταση που επικρατούσε στην Γερμανία, την αποκαλούμενη περίοδο της «Δημοκρατίας της Βαϊμάρης» όπου σκιαγραφείται η «ανεξήγητη» άρνηση των κομμάτων της Αριστεράς, αλλά και των κομμάτων που αναφέρονταν στη δημοκρατία, να αντιληφθούν τον κίνδυνο του ναζιστικού φαινομένου και την εκτιμήσουν την απειλή που αντιπροσώπευε ένας «γραφικός» και υστερικός πολιτικός τυχοδιώκτης και κοινωνικός αναρριχητής τη στιγμή μάλιστα που τα εκλογικά ποσοστά τόσο του Κομμουνιστικού όσο και του Σοσιαληδημοκρατικού κόμματος ήταν τόσο υψηλά που τίποτα δεν άφηνε να εννοηθεί ότι η γερμανική κοινωνία θα βούλιαζε πολύ σύντομα στο ναζιστικό εφιάλτη.
Επίσης σε κείμενό του ο Γιώργος Πάσογλου αναφέρεται στην πραγματική κατάσταση των τραπεζών στην Ελλάδα και στο ρόλο των διεθνών συμφωνιών για τη μετατροπή των επιχειρηματικών τους απωλειών σε ευκαιρία για νέα εύκολα κέρδη.
Με τον τίτλο «Το σώμα και ο κόσμος. Μια προοπτική συναισθηματικής αμοιβαιότητας» ο Παναγιώτης Δόικος συζητά με αφορμή την πρωτοβουλία διαλόγου μεταξύ Ελλήνων και Ευρωπαίων στοχαστών, σε φιλοσοφικό επίπεδο. O Παναγιώτης Δόικος είναι επίκουρος καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το κείμενο είναι η παρέμβασή του στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου τον Μάιο του 2012 και στην παρουσίαση της γαλλίδας φιλοσόφου Marion Richez που διοργάνωσε το ΕΝΕΚΕΝ σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και το ΕΚΕΒΙ.
Η αυστριακή φιλόσοφος και ψυχαναλύτρια Eva Laquièze-Waniek αναλύει το ρόλο που παίζει το ζώο στη σύσταση του ανθρώπινου ψυχισμού ενώ αναφέρεται στην κριτική του Ζακ Λακάν στο κλασικό έργο του ιδρυτή της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ Τοτέμ και Ταμπού.
Με αφορμή τα σαράντα χρόνια από τον θάνατο του Μάριου Χάκκα, η Άννα Γρίβα, αναφέρεται στο έργο του σημαντικού λογοτέχνη και μας θυμίζει τον συγκλονιστικό ανθρωπισμό της γραφής του. Ο ποιητής και εικαιστικός Βασίλης Ιωαννίδης μιλά για «τον έρωτα ως ηδονή και εξουσία» στην ποίηση της Αλεξάνδρας Μπακονίκα ενώ η Ξένια Καλαϊτζίδου μεταφράζει ποιήματα του «Δερβίση της ρωσικής πρωτοπορίας» Βελιμίρ Χλέμπνικωφ και γράφει για τη συμβολή του στη ρωσική πρωτοπορία.
Η Ελένη Κοσμά μεταφράζει από τα ιταλικά ένα από τα πλέον συζητημένα και αμφιλεγόμενα ποιήματα του Παζολίνι —το οποίο ήδη από τον τίτλο, «Το Κ.Κ.Ι. στους νέους», δίνει τον τόνο της «προβοκάτσιας», της ειρωνείας και της πρόκλησης. Πίσω από το μακροσκελές αυτό ποίημα «ακούγεται» ιδιαίτερα ηχηρά η αιματοβαμμένη σύγκρουση στη Valle Giulia της Ρώμης την 1η Μαρτίου του 1968 ανάμεσα σε Ιταλούς αριστερούς φοιτητές και στην ιταλική αστυνομία και όπως επισημαίνει η Κοσμά «στους συγκλονιστικούς στίχους του Pasolini περισσότερο από ποτέ υπάρχει η αναγκαιότητα της δεύτερης ανάγνωσης, της ανατροπής: της επανεκκίνησης».
Από τις Βρυξέλλες όπου ζει και εργάζεται ο ποιητής και λογοτέχνης Δημήτρης Πορφύρης προτείνει στους αναγνώστες του ΕΝΕΚΕΝ τον γαλλόφωνο βέλγο λογοτέχνη Nicolas Ancion και το διήγημα του « Ο Γιώργος και οι δράκοντες». Ο Nicolas Ancion γεννήθηκε το 1971 στη Λιέγη από γονείς επαγγελματίες μαριονετίστες. Φοίτησε στο Καθολικό Κολέγιο των Ιησουϊτών Collège Saint-Servais από το 1983 έως το 1989. Ανακαλύπτει τη λογοτεχνία και γράφει θεατρικά και διηγήματα. Στο UCL, Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λιέγης θα παρακολουθήσει μαθήματα λογοτεχνίας για να βελτιώσει το ταλέντο του. Το 1989 και το 1991 θα τιμηθεί με το Διεθνές Βραβείο Νέων συγγραφέων και το 1995 θα δημοσιεύσει το πρώτο μυθιστόρημα Ciel bleu trop bleu στις εκδόσεις Éditions de l'Hèbe, στην Ελβετία. Θα ακολουθήσει σειρά μυθιστορημάτων και ποιητικών συλλογών που θα βραβευτούν στο Βέλγιο και στο εξωτερικό. Το 2009 θα τιμηθεί με το βραβείο Rossel για το μυθιστόρημά του Ο άνθρωπος που άξιζε 35 δις και το οποίο αναφέρεται στην απαγωγή του αφεντικού της σιδηρουργίας Ινδού Lakshmi Mittal, διευθυντή της Goldman Sachs ανάμεσα στα άλλα και 6ου πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο. Το 2012 το βιβλίο θα γίνει κινηματογραφική ταινία.
Επίσης η Τούλα Παπαπάντου, συνεχίζοντας τις εξαιρετικές προτάσεις της για τη σύγχρονη αγγλόφωνη λογοτεχνία, μεταφράζει το διήγημα του William Trevor Μια συνάντηση στη μέση ηλικία. Ο Trevor (William Trevor Cox) γεννήθηκε στο Mitchelstown, Cork της Ιρλανδίας το 1928. Σπούδασε στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου και μέχρι τα τριάντα του υπήρξε γλύπτης. Μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος από το 1958, θεωρείται από τους σπουδαιότερους διηγηματογράφους της αγγλικής γλώσσας. Πολλοί συγκρίνουν τα διηγήματά του με αυτά του Τσέχωφ (περιθωριοποιημένοι χαρακτήρες, ατμόσφαιρα κτλ). Ο W. T έχει δηλώσει ότι τον έχουν γοητεύσει Αμερικάνοι συγγραφείς ιδιαίτερα διηγηματογράφοι. Θαυμάζει τους F. S. Fitzgerald, Faulkner, Hemingway, J. Updike. Από τους Ιρλανδούς συγγραφείς αγαπά τους G. Moore, J. Stephens, J. Joyce. Υποστηρίζει : «αν τα βιβλία μου φωτίζουν πλευρές των ανθρώπων δεν το κάνω συνειδητά. Είμαι ένας αφηγητής». Τιμήθηκε με τα βραβεία Hawthornden και Whitebread. Ζει στην Αγγλία, (Devon) από το 1950. Το διήγημα «Μια συνάντηση στη μέση ηλικία»( «A meeting in middle age») είναι απότη συλλογή The Collected Stories του 1993. Στα ελληνικά κυκλοφορούν επτά βιβλία του, εκ των οποίων μόνο ένα είναι συλλογή διηγημάτων : Οι εργένηδες του λόφου ( The hill bachelors).
To διήγημα του Μανώλη Αλυγιζάκη «Μηχανή χωρίς μηχανοδηγό», αναφέρεται στα πάθη της μετανάστευσης και της εργατικής αλληλεγγύης. Ο Αλυγιζάκης, γνωστός στους λογοτεχνικού κύκλους του Καναδά ως Manolis, είναι ένας από τους πολυγραφέστερους ομογενείς οι οποίοι ασχολούνται με την ποίηση και λογοτεχνία. Γεννήθηκε στο μικρό χωριουδάκι του Κολιμπρί το οποίο βρίσκεται δυτικά των Χανίων της Κρήτης Μετανάστευσε στο Βανκούβερ του Δυτικού Καναδά το 1973, όπου εργάσθηκε σε διαφορετικές εργασίες. To 2011 από τις εκδόσεις ΕΝΕΚΕΝ κυκλοφόρησε στην Ελλάδα η ποιητική του συλλογή Εαρινή Ισημερία. Πρόσφατα στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ InterArtia 2011, του απονεμήθηκε το «Bachelor of Arts in Literature» και ο τίτλος του επίτιμου καθηγητή και συνεργάτη της International Art Academy. Ο Αλυγιζάκης θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη στις 13, 14 και 15 Σεπτεμβρίου όπου θα γίνει η παρουσίαση της ποιητικής του συλλογής και του έργου του.
Στη λογοτεχνική παράδοση του Τσέχωφ, η Kατερίνα Μόντη αναφέρεται σε μια παιδική μνήμη που αποτύπωσε ο πατρικός φακός η Μαρία Δριμή εντοπίζει έναν αναπάντεχο « άγγελο στην Πανεπιστημίου» ενώ η αίσθηση του απόλυτου αιφνιδιασμού κυριαρχεί στο ευρυματικό διήγημα της θεατρολόγου Ναταλίας Θεοδωρίδου με τίτλο « O τελευταίος δείπνος».
Στο ίδιο τεύχος δημοσιεύονται ποιήματα των Παναγιώτη Λογγινίδη, Παναγιώτη Βούζη, Νίκου Μυλόπουλου, Γιώργου Μήλια, Ξανθούλας Παρλάνη, Γεωργίας Τρούλη και του εικαστικού Γιάννη Βούρου.
Κριτικά σημειώματα και παρουσιάσεις για εκδηλώσεις πολιτισμού, θέατρο,κινηματογράφο, βιβλία, ζωγραφική, μουσική και φωτογραφία υπάρχουν σε κείμενα των π. Σταμάτη Σκληρή, Δήμητρας Κυρίλλου, Ερμή Μουρατίδη, Κώστα Δρουγαλά, Θανάση Σκαμνάκη, Βούλης Ζώγου, Βασίλη Tσιράκη, Ελένης Λόππας, Γιάννη Τσιτσίμη, Διονύση Ζαρώτη, Όμηρου Ταχμαζίδη, Χρίστου Παπαγεωργίου, Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη, Νίκης Eideneier.
Tέλος από το Πεκίνο η συνεργάτης του περιοδικού ΕΝΕΚΕΝ Έλενα Αβραμίδου που διδάσκει την ελληνική στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πεκίνου μας ενημερώνει για τις εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και εκδοτικές δραστηριότητές του. Στο τεύχος δημοσιεύονται κείμενα των Κινέζων επιστημόνων που έγραψαν στα ελληνικά και μεταφέρουν τις εντυπώσεις και τις εμπειρίες τους από τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα.
